همه میدانند که رطوبت بزرگترین تهدید برای محصولات فلزی است. سازههای فلزی مقاومت بسیار خوبی در برابر آسیبهای احتمالی ازجمله سیل، زلزله و آتش سوزی دارند. با این حال در طولانیمدت دربرابر رطوبت و فرایند اکسیداسیون آسیبپذیر هستند. گالوانیزاسیون فرایندی است که از آسیبهایی مثل خوردگی و زنگزدگی محصولات فلزی جلوگیری میکند.
ازجمله این محصولات ورقهای گالوانیزه است که کاربرد فراوانی نیز در صنایع گوناگون دارد. در روش گالوانیزاسیون با پوشش ورقهای فولادی توسط فلز روی، ورقهای آهنی را ضدزنگ و مقاوم میسازند. استفاده از ورق گالوانیزه شده در سازههای مختلف بسیار مقرون بهصرفه است. کاربرد گسترده این محصول بهقدری است که امروزه میتوان آن را در همه ابزارها و سازهها یافت. از پلها و سازههایی مثل استادیوم ها گرفته تا اتومبیل ها.
در فرایند گالوانیزه شدن، تغییراتی در سطح میکروسکوپیک عناصر فلزی روی میدهد و حفاظت یکنواختی ایجاد میشود. درواقع فرایندهای مختلف گالوانیزه کردن سازه فلزی، سبب میشود تا محصولاتی با ظاهر، دوام و ضخامتهای مختلفب به وجود آید. قرار است در اینجا درخصوص روشهای ساخت ورقهای گالوانیزه بحث کنیم و با انواع روشهای تولید ورقهای گالوانیزه آشنا شویم. قیمت ورق گالوانیزه را میتوانید به صورت روزانه در این صفحه مشاهده کنید.
نمیتوان گفت که مراحل ساخت ورق گالوانیزه همیشه یکسان است. چراکه مراحل به روش تولید آن بستگی دارد. یکی از روشهای تولید ورق گالوانیزه روش غوطهورسازی یا گالوانیزه گرم است که در ادامه به آن اشاره میپردازیم.
روش غوطهور سازی آمادهسازی است. در این مرحله ورقهای کویل را به صورت پیوسته یا برشخورده برای گالوانیزه کردن آماده میکنند.
مرحله دوم چربیشویی است. درواقع در این مرحله ورقهای آهنی توسط محلولهای سود تمیز میشوند. این مرحله باید با دقت زیادی انجام شود چراکه چربیهای مانده بر روی بخشهای مختلف ورق سبب میشوند پوشش به شکل یکسانی پخش نشود. در اینصورت ورق گالوانیزهٔ باکیفیتی نخواهیم داشت.
مرحله سوم را مرحله شستشو میدانند. پس از چربیشویی برای آنکه از تمیزی سطح ورقها مطمئن شوند و محلولهای چربیگیر باقیمانده بر روی ورقها کاملا از بین برود، یک شستشوی کامل انجام میگیرد.
در مرحله چهارم که زنگزدایی نام دارد ورقها را در محصول زنگزدا با غلظت بالایی از اسیدکلریدریک غوطهور میکنند. در این حالت همه زنگزدگی های احتمالی در ورقهای آهنی از بین خواهد رفت.
در مرحله بعدی مجددا شستشو انجام میشود. این بار برای از بین بردن مواد زنگی جداشده در مرحله قبلی ورقها را میشویند.
مرحله ششم فلاکس نام دارد. فلاکس مادهای ترکیبی است که از کلرید روی و عناصر دیگر ساخته میشود و بر روی ورقهای آهنی زده میشود. با این ترکیب ورقها آماده فرایند گالوانیزاسیون میشوند و در نهایت ورقهای گالوانیزه خواهیم داشت. علت انجام این مرحله آن است که فلز روی بتواند به خوبی بر روی فولاد بنشیند یا اصطلاحا روی و فولاد به خوبی ممزوج گردند.
برای همدما کردن عناصر در این مرحله از فرایند پیشگرم استفاده میشود. معمولا در این مرحله دما را تا ۸۰ درجه سانتیگراد بالا میبرند. انجام این مرحله باعث میشود تا از پاشش فلز روی مذاب در حین غوطهوری در وان مذاب جلوگیری شود.
ورقها پس از طی مراحل بالا آماده عملیات اصلی یعنی فرایند گالوانیزه شدن هستند و در در این مرحله در وان مذاب روی غوطهور میشوند و ورقهای گالوانیزه تولید میشوند.
پس از غوطهور سازی ورقها در وان مذاب باید آنها را برای عرضه به بازار آماده کرد. برای آمادهسازی نیاز است تا عملیاتی بر روی ورقها انجام شود تا بتوان این محصولات را به انبار برده شوند و آماده عرضه به بازار باشند. عملیات آمادهسازی این مرحله شامل خنک کاری، تمیزکاری و بازرسی نهایی است.
ورقهای گالوانیزه را از طریق دو روش سرد و گرم آبکاری میکنند. برای انجام این فرایند ابتدا مراحل قسمت قبلی که شامل چربیزدایی، تمیزکاری و شستشو است، انجام میگیرد. پس از آن با مواد محلول آب، اسیدکلریک و یا اسید سولفوریک اسیدشویی میشود. غلظت اسیدها در این محلولها باید بین ۱۰ تا ۱۵ درصد و دمای آن ۶۰ تا ۸۰ درجه سانتیگراد باشد.
در این صورت آبکاری گالوانیزه انجام میشود. میتوان گفت آبکاری ورقهای گالوانیزه به عملیات گالوانیزاسیون گفته میشود که به صورت مرحلهای برای ایجاد پوششی بر روی سطح ورق آهن انجام میگیرد.